Het sportveld aan de Marijkestraat. Foto uit Meppeler Courant van Wilbert Bijzitter

Achter schouwburg Ogterop in Meppel ligt een oud, verfomfaaid sportveld. De gemeente wil daar een nieuw parkeerterrein, een zware elektriciteitsvoorziening, een nieuwe gymzaal en mogelijk een rijtje woningen vestigen. Ik ben het daar niet mee eens. Het Buurtplatform en de Vereniging Oranjebuurt houden zich ook met het onderwerp bezig. In de buurt voelen veel meer mensen zich betrokken bij de toekomst van het grasveld. Mijn advies: doe de auto’s weg en maak er een speelpark.

Al sinds het vertrek van de Rijksscholen Gemeenschap uit de binnenstad rond 2000 vecht ik ervoor dat het sportveld achter Ogterop verandert in een ontmoetingsplek voor kinderen en volwassenen. Waar je kunt rennen, de hond uitlaten, in he gras liggen, sporten. Dat het veld veranderen in een parkje op een natuurlijke manier en zonder dure investeringen. Met een goede overloop naar de te beperkte groene long langs de Reest. Ik ben tegen plannen om het veld verder vol te bouwen. De verwachting is dat de gemeenteraad van Meppel in de eerste helft van 2025 onomkeerbare besluiten neemt. Rond 2028 kan dan de verbouwing van het veld beginnen. Niet doen, maak er een parkje waar de jeugd kan ravotten.

Argumenten voor een groen park

Voor mij persoonlijk maakt de toekomst van het sportveld gezien mijn leeftijd niet veel meer uit. Tijdens mijn werkzame leven heb ik veel auto gereden voor mijn werk. Ik weet hoe lastig het is de auto op de tweede plaats te zetten. Echter, kijk naar de om zich heen grijpende milieuvervuiling, bevolkingsgroei en de druk die autoverkeer op de beperkte ruimte legt. Ik denk dat komende generaties anders moeten omgaan met autogebruik dan mijn generatie deed. Makkelijk zal dat niet zijn. Maar er zijn meer dan genoeg argumenten.

Nu ik meer tijd heb dan vroeger om te wandelen en om mij heen te kijken word ik me er nog beter van bewust dat natuur, groene ruimte, van grote waarde is,  los van haar nut voor de mens. Het grasveld heeft recht op bestaan en bloei. Volgens mij is veranderen van het grasveld in parkeerruimte een schending van de intrinsieke waarde die natuur heeft. Het is dan ook niet goed te begrijpen dat het bestuur van de middelbare school (RSG) het grasveld volkomen verwaarloosd heeft achtergelaten. Dat is hetzelfde als lege blikjes in de berm gooien. Dat zou je van leraren niet verwachten.

Daarnaast is natuur, een groen parkje, van belang voor de fysieke en mentale gezondheid van mensen, in het bijzonder de buurtbewoners. Mensen, zoals ook gemeentebestuurders,  politici en schouwburgbezoekers, hebben en aangeboren behoefte om in contact te staan met de natuur. Maar dat geldt ook voor omwonenden  Een park biedt ontspanning, recreatie en een plek om te socialiseren, wat essentieel is voor het welzijn van de gemeenschap. En het vermindert allergie en astma bij kinderen, zo zie ik vanavond in Nieuwsuur en Een Vandaag.

Al deze factoren moeten wijken voor parkeren en belangen van de vernieuwde schouwburg. Er is vooraf niet eens over nagedacht waar schouwburgbezoekers moeten parkeren. Feitelijk hebben de architecten van de vernieuwbouw van Ogterop, KRFT uit Amsterdam en bureau Paul de Ruiter,  op geen enkele wijze rekening gehouden met de parkeerdruk die het vernieuwde theater met zich meebrengt. Zij en de gemeente dumpen het probleem bij omwonenden die hun auto toch al niet kwijt kunnen als Ogterop open is.  De gemeente en de architecten hadden de oplossing van het parkeren behoren in te plannen in hun ontwerp. Dat had kunnen leiden tot ondergronds parkeren, of advies om verderop te parkeren zoals bij Jumbo, AH of het station.  

Zorg voor de toekomst

Het is belangrijk groen en natuur de ruimte te geven. Een groene ruimte biedt plezier aan wandelaars, sporters en gezinnen, terwijl een parkeerplaats slechts een beperkt aantal mensen ten goede komt. Er is een belangrijke filosoof die er ook zijn inzicht over heeft. Dat is Aristoteles. Hij vindt dat een goed leven gebaseerd is op het cultiveren van deugden zoals zorg, matigheid en wijsheid. Het behouden van een groene ruimte getuigt van zorg voor toekomstige generaties en respect voor de balans tussen mens en natuur.

Ook hebben wij, mensen van deze tijd, de plicht  om een gezonde leefomgeving in stand te houden voor toekomstige generaties. Een park is een investering is in het welzijn van mensen over decennia heen, een parkeerplaats is dat niet. En dit is nog allemaal afgezien van de leefbaarheid. Iets moois zoals een wandelpark is essentieel voor de menselijke geest. Een parkeerplaats heeft niets daarvan, is intrinsiek lelijk. Een park biedt ruimte voor ontmoeting en verbinding, terwijl een parkeerplaats vooral een functionele, individuele behoefte vervult. Ook zal meer groen in de ruimte bijdragen aan biodiversiteit, verkoeling en luchtkwaliteit, wat de gehele gemeenschap ten goede komt.

Groen gedrag los van klimaat

Ik wil benadrukken dat al deze argumenten weinig of niets te maken hebben met de hedendaagse klimaatdoelstellingen en de discussies daarover. Zij benadrukken vooral de beschaving van mensen en de manier waarop mensen met elkaar en hun sociale ruimte omgaan. Daarin is de positie van de auto veel te dominant geworden. De auto hoort niet op de eerste plaats te komen.

Meppel als groeikern

Het is geen eenvoudig onderwerp in een tijd waarin oorlogen steeds dichterbij lijken te komen en onrust en onzekerheid toenemen. Daarin lijkt de toekomst van een onaanzienlijk sportveldje niet de eerste prioriteit. Toch vind ik de toekomst van dit veldje wel van groot belang voor komende generaties Meppelers. Het algemene beeld is dat Meppel in de komende decennia een sterk groeiende stad blijft. In 2018 telde Meppel 33.735 inwoners, en volgens de prognose zal dit aantal in 2040 zijn toegenomen tot 36.050 inwoners, wat neerkomt op een groei van bijna 6,9%. Daarna ligt verdere groei tot meer dan 40.000 inwoners in 2050 voor de hand. Deze ontwikkeling betekent dat Meppel aandacht moet besteden aan het autobezit en het parkeren in de stad. Het gemeentebestuur kan niet meer volstaan met steeds meer parkeerplekken erbij verzinnen, ten koste van bestaand groen.

Het sportveld achter Ogterop

Nadenken over toekomst

In de hele  wereld vinden grote, structurele verstuivingen plaats, zoals bijvoorbeeld het ontbinden van de historische vriendschap tussen Nederland, Europa en de Verenigde Staten. Kijkend naar verandering kun je zien dat Meppel op een grens staat naar verdere verstedelijking waarin burgers en bestuur zich moeten afvragen: wat voor stad willen we zijn in 2050. Zomaar doorgroeien en alle open plekjes dichtbouwen is niet de oplossing. Een van de vragen daarbij is: wat moeten we met het milieu en de rol van de auto in de stad. Het antwoord daarop is niet makkelijk en het doet pijn.

Voortdurend gesjoemel met ruimte

Het sportveld bij Ogterop ligt volgens het bestemmingsplan parkeerplaats Ogterop van november 2011 in een gebied dat bestemd is voor sport en recreatie, niet voor woningen en auto’s. In 2011 werd een trucje uitgehaald. Het bestaande plan werd veranderd om er tijdelijk een parkeerplaats te maken. En nu wordt verder gesjoemeld en krijgt het sportveld steeds meer parkeerruimte.  

Het veld  heeft een totale oppervlakte van circa 1,4 hectare (14.000 m²). In 2010 is een deel van dit terrein, met een oppervlakte van ruim 5.700 m², heringericht als parkeerplaats. Deze  parkeerplaats had toen een tijdelijk karakter voor een periode van circa 7 á 8 jaar. Feitelijk zijn er nu ongeveer 120 parkeerplaatsen en als Ogterop een voorstelling heeft zoeken nog eens 150 automobilisten naar een parkeerplaats vlak bij hun theaterstoel. Omdat de parkeerdruk voortdurend toeneemt wil de gemeente nu nog meer parkeerplaatsen. “Tijdelijk” moet definitief worden. Bezoekers willen zonder een wandeling van de ene in de andere stoel neerzijgen.

Het sportveld als parkeerterrein. Linksachter was de grote zandbak

Parkeerdruk steeds hoger

Momenteel zijn  er 116 parkeerplaatsen beschikbaar op het op het sportveld aangelegde parkeerterrein. Deze plaatsen zijn gratis. Zij waren bedoeld voor bezoekers van Ogterop, maar worden intensief en gratis gebruikt door buurtbewoners. Anders gezegd: deze bezetting wordt niet veroorzaakt door bezoekers van Ogterop, maar door buurtbewoners. Ook zijn er door de verbouw van de RSG wel veel nieuwe bewoners bijgekomen, maar veruit onvoldoende bijbehorende parkeerplaatsen. Ook gingen aan het Zuideinde bij Cosis, naast het oude postkantoor, nog eens 37 parkeerplaatsen verloren.

Wanneer het nieuwe Ogterop opengaat  met twee zalen dan kan het theater op één avond wel 600 bezoekers trekken.  Ik weet niet hoeveel bezoekers met de auto komen, maar als dat de helft is zijn er op dergelijke avond nog eens 300 parkeerplaatsen nodig. Daar komt bij dat de bevolkingsgroei ook zal leiden tot de behoefte aan meer parkeerplaatsen. Met andere woorden: lapmiddelen zoals voorheen werken niet meer. Er moet een structurele oplossing komen voor het parkeren van auto’s van  mensen die de binnenstad bezoeken.  

Is parkeren zorg Ogterop?

Hoe moet je het parkeren oplossen als je parkeren niet wilt afschuiven op de buurt? Is parkeren voor schouwburgbezoekers eigenlijk wel een zorg voor Ogterop?  Heel wat prominente schouwburgen hebben geen directe parkeerruimte vlakbij. Dit komt vooral voor in historische stadscentra waar de beschikbare ruimte beperkt is. De Stadsschouwburg Amsterdam en Theater Bellevue in Amsterdam, Schouwburg De Lawei in Drachten, de  Leidse Schouwburg en bijvoorbeeld Theater aan het Spui in Den Haag hebben geen parkeergarages en wijzen bezoekers door naar parkeerplekken in de stad, zoals die er in Meppel zijn bij AH, Jumbo, het station, Jumbo in Koedijkslanden of aan de industrieweg. Dan kunnen bezoekers iets eerder komen, een plu meenemen of een taxi bestellen. Zo kan het ook.

Ondergrondse parkeergarage

Ook doen er ideeën de ronde om  onder het sportveld een ondergrondse parkeergarage te bouwen. Dan kan het grasveld er bovenop een park worden. Dat leek mij ook  een goed idee, maar daar twijfel ik nu over, gezien de kosten. Ik heb een kort onderzoek gedaan naar de bouwkosten en het rendement van een ondergrondse parkeergarage onder het sportveld. Denk aan een garage met 550 parkeerplaatsen waarvan er dagelijks sowieso 350 bezet zijn. Daarbij heb ik gekeken naar garages in Leusden, Schoorl, Rotterdam en Leiden. In Schoorl worden de kosten geraamd op €12,6 miljoen ex btw voor 340 plaatsen. Dat is €37.000 per parkeerplaats. Dat is voor Meppel wellicht het beste voorbeeld. Voor een ondergrondse garage in Meppel komen de kosten tussen €18 en €25 miljoen, vanaf 500 plaatsen. Vermoedelijk kan de gemeente dat niet betalen.

Het voorbeeld van Schoorl

 Schoorl, onderdeel van gemeente Bergen met 30.000 inwoners, heeft nog geen ondergrondse parkeergarage. Maar het centrum van het dorp met zijn beroemde klimduin en duinen wordt opnieuw ingericht om onder meer de parkeerdruk te verminderen. Daarbij horen plannen voor de bouw van een ondergrondse parkeergarage in het centrum van Schoorl. Een haalbaarheidsstudie uitgevoerd door Royal Haskoning DHV schat de kosten voor een parkeergarage met 255 plaatsen op minimaal 9,5 miljoen euro. Het is misschien een goed idee wanneer de gemeente eens met de collega’s van Bergen gaat praten.

Autovrije stadswijk

Als de bevolking wil vasthouden aan een park in plaats van een parkeerplaats, hoogspanningsstation, woningen en een sporthal moet er wat anders gebeuren. Dan moet erover gedacht worden wat het steeds verder groeiend Meppel wil met parkeren in de binnenstad. Dat heeft ook te maken met de vervuiling die auto’s veroorzaken. Er zijn voorbeelden genoeg van steden en gemeenten die steeds meer rekening houden met de leefbaarheid en de auto niet meer op de eerste plaats zetten.  

Merwede is een nieuwe, autovrije stadswijk in Utrecht, gelegen tussen het Merwedekanaal en Park Transwijk. Op een terrein van ongeveer 24 hectare worden 6.000 woningen gebouwd voor circa 12.000 bewoners. Daarbij wordt veel aandacht besteed aan duurzaamheid.  De wijk wordt volledig autovrij, met de nadruk op fietsen, wandelen en gebruik van deelvervoer. Er komen parkeergarages aan de rand van de wijk voor bewoners die een auto bezitten, met een tarief van ongeveer €200 per maand. Meer dan de helft van de openbare ruimte, daken en binnentuinen wordt groen ingericht. De eerste huizen worden in 2027 opgeleverd.  In 2000 bracht ik een bezoek aan het Duitse stadje Hameln, dat van de rattenvanger. Het ligt in de buurt van Hannover, hier 276 kilometer vandaan.  Hameln heeft ongeveer 60.000 inwoners, zoveel als Meppel er over 35 jaar misschien ook heeft. De hele binnenstad van Hameln is autovrij en daaromheen leggen meerder parkeergarages. Zo kan het ook.

Longfonds bepleit groen

Ten overvloede heeft het Longfonds een campagne gelanceerd die mijn plan voor een park op het sportveld in plaats van parkeerplekken krachtig ondersteunt. Niet alleen benadrukt het Longfonds dat roken, haardvuur, kaarsen en onder meer koken fijnstof vormt dat slecht is voor de longen, maar vooral ook dat buitenspelen gezond is. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat buitenspelen (in het groen) helpt in de ontwikkeling van het immuunsysteem en daardoor het risico op het ontwikkelen van chronische aandoeningen, zoals astma, allergieën en overgewicht, verkleint. Het is ook zo dat kinderen uit de buurt graag op het sportveld spelen en ravotten. Daarnaast is contact met (huis)dieren op deze manier ook geassocieerd met minder allergieën. Laat je kind dus lekker veel buiten spelen. Vies worden is ook niet erg! Het helpt allemaal bij de ontwikkeling van het immuunsysteem, aldus het Longfonds. Dus: een speelpark, geen parkeerasfalt.

Zorgen over milieu

Er zijn meer buurtgenoten die zich zorgen maken over de toenemende autodruk in de buurt. Het zou een goed idee zijn om een online enquête te houden naar de opvattingen van buurtbewoners over de toekomst van het sportveld. En van hen noemt meer autoverkeer  ongezond, met  verhoogde luchtvervuiling met fijnstof en stikstofoxiden, Dat leidt tot longziekten en hart- en vaatziekten, geluidsvervuiling, meer stress en slaapproblemen. “Groen heeft juist een positief effect op de mentale en fysieke gezondheid”, zegt zij. “Groen helpt bij waterafvoer en vermindert overstromingsrisico. Groen en meer bomen absorberen CO2 en koelen de omgeving wat hitte-eilanden afremt. Parkeerplaatsen bieden geen enkele sociale meerwaarde. Een parkje wel”, vindt zij. Ik ben het daarmee eens. Ook bestaan er zorgen over het elektriciteitsstation dat hoog- en laagspanning met elkaar moet verbinden. Dat komt omdat dergelijke stations elektromagnetische velden hebben die sommigen in verband brengen met hun gezondheid.

Een anderen buurtgenoot verwijst naar verschillende Nederlandse akkoorden om te laten zien dat het plan van de gemeente indruist tegen de (inter)nationale doelstellingen voor vergroening en klimaatadaptatie, zoals het Nationaal klimaatakkoord (afspraken om CO2 uitstoot te verminderen, w.o. meer groen in de stad, het Deltaplan biodiversiteitsherstel, Groen in de stad programma (van ministerie van LNV om steden te vergroenen), actieplan klimaatadaptatie (o.a. meer groen voor wateropvang en verkoeling) en de omgevingswet.

Ouderwets ravotten en vuil worden

Bij het afsluiten van dit artikel, zaterdag 15 maart 2025, besteden zowel Een Vandaag als Nieuwsuur aandacht  aan het onderwerp. Zij bespreken een natuurspeeltuin in Amstelveen met veel zand. Hermelijn Smits, hoogleraar immunologie,  legt uit dat uit onderzoek blijkt dat stadskinderen meer last hebben van astma dan plattelandskinderen. “Als kinderen lekker in de aarde wroeten komen ze in contact met miljarden micro-organismen die belangrijk zijn om hun afweersysteem te trainen. Dat helpt om allergie en astma te voorkomen”.  Er is minder astma bij kinderen die in de natuur spelen. Dat zegt ook Jan van Schaik, ontwerper van speeltuinen. “Ouderwets ravotten en vuil worden”, is goed. In de hoek van het  sportveld bij de Weerdstraat lag tot 2011, dde komst van het parkeerterrein, een lange, grote zandbak. Die werd door leerlingen van de RSG gebruikt voor ver springen en polsstok hoogspringen. En toen de RSG verdwenen was gebruikten de buurtkinderen die zandbak voor allerlei vormen van spelen en bouwen. Tot het asfalt eroverheen kwam. Nu parkeren mensen er auto’s. Op van de natuur gestolen grond. Misschien is dat voor  ouders met kinderen in de buurt mede een argumenten om te pleiten voor een parkje in plaats van een parkeerterrein.

Mijnoproep is dat wordt nagedacht over de toekomst van het sportveld en dat niet nog meer nieuwe parkeerplaatsen maar het welzijn van de burgerij en de kinderen in de binnenstad op de eerste plaats wordt gezet. Daarover heb ik onderstaande brief aan het gemeentebestuur geschreven. Iedereen mag die brief kopiëren en zelf ook verzenden, al dan niet aangepast.

Brief aan het gemeentebestuur

College B& W  Meppel
Marktstraat 22
7941 KP Meppel
e-mailadres: postbus@meppel.nl. 

Het College van Burgemeester en Wethouders van Meppel

Betreft: De toekomst van het sportveld achter schouwburg Ogterop

Geacht College,

Met deze brief wil ik namens mijzelf en andere betrokken inwoners van Meppel mijn zorgen uitspreken over het voornemen om het sportveld achter schouwburg Ogterop te veranderen in een parkeerplaats en andere bebouwde functies. Ik wil u dringend verzoeken deze ruimte in plaats daarvan te behouden en om te vormen tot een groen park. Hieronder geef ik enkele argumenten waarom een park op deze locatie een betere keuze is voor onze gemeenschap en de toekomst van Meppel.

1. Natuur als intrinsieke waarde

De groene ruimte rond het sportveld heeft op zichzelf al een waarde, los van het directe nut voor mensen. De aanwezige en te scheppen  flora en fauna vormen een belangrijk ecosysteem dat recht heeft op bescherming en voortbestaan. Het omvormen van deze ruimte tot parkeerplaats zou dit waardevolle stukje grond vernietigen, wat in strijd is met onze morele plicht om de natuur te respecteren en te koesteren.

2. Menselijk welzijn

Groen draagt aantoonbaar bij aan de fysieke en mentale gezondheid van mensen. Tal van studies wijzen uit dat natuurlijke omgevingen stress verminderen, creativiteit stimuleren en sociale interactie bevorderen. Door deze ruimte om te vormen tot een park kunnen inwoners van Meppel een plek behouden waar zij kunnen wandelen, sporten, ontspannen en samenkomen.

3. Het maximaliseren van geluk

Vanuit een utilitaristisch perspectief levert een park meer voordelen op voor een grotere groep mensen dan een parkeerplaats. Waar een parkeerplaats slechts voldoet aan een praktische behoefte, biedt een park een plek voor ontspanning en sociale cohesie, wat een bredere en meer inclusieve bijdrage levert aan het welzijn van onze stad.

4. Verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties

Als gemeenschap dragen we de verantwoordelijkheid om onze omgeving zo in te richten dat ook toekomstige generaties hiervan kunnen genieten. Een parkeerplaats is een kortetermijnoplossing, terwijl een park een investering is in een duurzame, gezonde en leefbare stad. Dit sluit aan bij het streven naar een klimaatbestendige samenleving waarin biodiversiteit en luchtkwaliteit worden bevorderd.

5. Sociale cohesie en verbondenheid

Een park biedt een laagdrempelige plek voor ontmoeting, spel en ontspanning. Dit draagt bij aan een hechtere gemeenschap en geeft inwoners van verschillende achtergronden de kans om elkaar te ontmoeten. Deze functie als sociale ontmoetingsplek dreigt verloren te gaan als het sportveld plaatsmaakt voor parkeerplaatsen.

6. Esthetische waarde

De groene ruimte achter schouwburg Ogterop vormt een belangrijke mogelijkheid het straatbeeld te verbeteren en draagt bij aan de uitstraling van onze stad. Het behouden en verbeteren van deze ruimte als park verhoogt de leefbaarheid en maakt Meppel aantrekkelijker voor inwoners en bezoekers.

7.  Parkeerruimte voor bezoekers

Uit mijn onderzoek blijkt dat er in de verdere omgeving in de avonduren ruimschoots voldoende parkeerruimte beschikbaar is en dat ook nagedacht kan worden over de bouw van een ondergrondse parkeergarage.

Ik verzoek u met klem om af te zien van de plannen om het sportveld om te vormen tot parkeerterrein en te kiezen voor een toekomst waarin deze ruimte als park behouden blijft. Dit is niet alleen een investering in de kwaliteit van leven voor huidige inwoners, maar ook een daad van verantwoordelijkheid richting toekomstige generaties.

Ik en vele anderen hopen dat u deze argumenten serieus in overweging neemt en dat Meppel een groene stad blijft waar natuur, welzijn en gemeenschap hand in hand gaan.

Met vriendelijke groet,
Adriaan Meij
Zuideinde 56
7941 GJ Meppel

Wilt u reageren? Log dan eerst in of maak een account aan.

Login vergeten? Reset wachtwoord.