Adriaan's Analyses

Breekijzer voor een sociale wereld. Door Adriaan Meij.

Pogrom in Amsterdam?

Door Adriaan Meij
Gepubliceerd op 10 november 2024
Aantal reacties: 0

Het is buitengewoon lastig om een betrouwbaar beeld te krijgen van wat zich 7 november bij de voetbalrellen in Amsterdam heeft afgespeeld. Was het antisemitisch geweld dat de vorm van een pogrom kreeg? Waren het ordinaire voetbalrellen of terroristisch geweld? Ik liet mij in een bericht aan vrienden leiden door de emotie van het moment en wil dat nuanceren.

Aan een beperkt aantal goede vrienden stuurde ik in de nacht van vrijdag op zaterdag een bericht over mijn directe emoties bij het zien van de vervolging van Israëlische supporters in de binnenstraten van Amsterdam. Het voordeel van goede vrienden is dat zij reageren. En dat is gebeurd. Het gevolg is dat ik enkele aspecten uit het bericht moet en wil herzien of nuanceren. In dit artikel dat ik publiceer op mijn website www.adriaanmeij.nl .

Ik schreef dat ik blij was “”dat Geert Wilders zich hierover zo onomwonden uitspreekt.” Als primaire reactie op de reactie van Wilders, zonder zo gauw in te zien dat Wilders appte uit politiek eigen belang met zijn kritiek op de Marokkanen en moslims. Dat motiveerde hem en niet compassie  met Israëli.  Kortom, zijn bottom line was: kijk eens wat we voor mensen binnenhalen. Uit politiek gewin. Om te beginnen herhaal ik het bericht dat ik verstuurde stuurde om 2.45 in de nacht van vrijdag op zaterdag  in cursieve tekst hieronder.

————————————————————————————–

Pogrom in Amsterdam

Pas nu zie ik op de televisie wat er in Amsterdam gebeurd is. Een regelrechte jodenvervolging zoals die ook voorkwamen toen ik nog in de wieg lag. Ik ben erdoor geschokt en erg van streek. “Dit nooit weer” was waarmee ik ben opgegroeid. Het is weer gebeurd. Laten we de kracht vinden om antisemitisme te bestrijden. Om geweld tegen elke groepering te bestrijden.

Het is wel toeval dat ik met een vriend deelde over antisemitisme terwijl dit gebeurt. Daarom moeten we antisemitisme bestrijden. Ik ben daar erg gevoelig voor omdat ik met een kwart joodse vrouw getrouwd was die sowieso al bang was, maar ook ooms verloor in hun verzet tegen de nazi’s. Bovendien is de half- of kwart joodse achtergrond van mijn Oma, de moeder van mijn vader, altijd verzwegen. Zij kwam uit Zeeuws Vlaanderen en werd christelijk om van het stigma af te zijn. Misschien – maar ik weet het niet – zit daar mijn verbinding en woede over wat nu in Amsterdam gebeurt.  

Mede door al die verhalen ging mijn dochter Dunja naar Israël waar zij trouwde met een joodse man en daardoor zelf jodin werd – ja, tegen mijn zin, moest worden van haar man – en die nu met haar man in Wellington woont en een aanvaarde joodse vrouw is. Waar ik trots op ben.

Ik schrik van de gebeurtenissen in Amsterdam en ben blij dat Geert Wilders zich hierover zo onomwonden uitspreekt. De geruchtenmachine komt alweer op gang. Het zouden de joden zijn die erachter zitten om maar aandacht te krijgen voor hun penibele positie in Israël. Riots die aangestoken worden door joden zelf. Dat absurde narratief past naadloos in de beweringen van Romanoff en anderen die vinden dat de joden nog steeds de macht hebben in de wereld. Het is een gevaarlijk verhaal.  Het klopt niet en is niet waar.

De oorzaak is volgens mij dat die jongeren op scooters – en we zullen zien wat voor jongeren dat zijn als er een goed onderzoek zou komen – hun eigen totale onvermogen om een plek te vinden in de samenleving afreageren op joden omdat zij daarmee aandacht krijgen. De oorzaak is regeringen die vel te weinig goede huizen bouwen voor iedereen.

Het is een godvergeten vicieuze cirkel van het kwaad.  Ik zie dit pogrom als het begin van een herhaling van wat zich afspeelde in de jaren dertig, voordat ik  geboren ben in 1939 toen de Nazi’s Polen onder de voet liepen.  Toen jodenvervolging in Duitsland normaal werd. Nu speelt het zich in Nederland af. En Wilders beschuldigt meteen de Marokkanen. Ik geloof dat niet zomaar. Het kunnen net zo goed Nederlandse jongeren op scooters zijn. Zo goed als er vel haat tegen homo’s is, is er onder Nederlanders ook veel reserve tegen joden en zigeuners. Dit moet de kop ingedrukt worden. Door uitleg en onderwijs.

Dit was mijn nachtelijke emotie. De voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi uit Tel Aviv op 7 november stond al onder hoge druk. Anders dan bij andere sporten is voetbal op topniveau altijd al een bron van mogelijk buitensporig geweld. Ik heb nog nooit een dergelijke wedstrijd bijgewoond. Bovendien viel die samen met een pro-Palestina demonstratie en de herdenking van de Kristalnacht. Ik heb ook nog nooit deelgenomen aan demonstraties, voor of tegen wat dan ook. En die waren er veel in de tijd dat ik – van 1963-1978 –  in het centrum van Amsterdam woonde en werkte.  Ik zag mezelf altijd als reporter, niet als burger en hield mijn mening voor mezelf.

Wat mij schokte was het directe geweld tegen personen uit Israël, waarbij ik niet het onderscheid maakte tussen joden, Israëli, zionisten, mogelijke anderen en er voetstoots vanuit ging dat de rellen antisemitisch waren. In die emotie verzond ik mijn gedachtegang naar vrienden zonder voldoende na te denken. Nu lees ik in NRC dat de autoriteiten in Amsterdam konden weten dat het om  een high-risk match ging waarvoor ”Week4Palestine”, een internationale actiegroep, burgemeester Halsema al maandag vroeg de wedstrijd te verbieden”. Immers,  onder de fans van Maccabi zouden (ex-) soldaten van het Israëlische leger zijn die getraind zijn in (extreem) geweld”.

 Vooralsnog lijkt het erop, volgens de NRC,  dat op 6 november de Maccabi supporters beginnen met geweld. Zij trekken een Palestijnse vlag van een gevel in de stad. In de loop van donderdag 7 november nemen de spanningen en confrontaties tussen de Maccabi-supporters en “jonge mannen in zwarte kleding”(NRC) toe. Een toerist wordt in de gracht gegooid. De NRC geeft een verslag van uur tot uur waaruit blijkt dat het geweld escaleert  en vooral na de wedstrijd, na 22 uur in de binnenstad verder ontaardt.

Geert Wilders

De krant benoemt de herkomst van de aanvallers niet. Wilders wel. Hij schrijft  vrijdagochtend om 6.03 op X dat „a pogrom in the streets of #Amsterdam” heeft plaatsgehad. „Muslims with Palestinian flags hunting down Jews.” (NRC) . Wilders munt de rellen daarmee als antisemitisch geweld dat bovendien van (Marokkaanse) moslims komt die daarmee de oorlog in Gaza naar Nederland willen transporteren. Als ik beter kijk is het geweld eerder een brandbaar mengsel van voetbalgeweld, hooliganisme, via “social” media georganiseerde terreur tegen een bepaalde groep Israëlische voetbalsupporters en jodenhaat.

Ik schrijf in mijn bericht aan vrienden dat  ik  blij ben dat Geert Wilders zich hierover zo onomwonden uitspreekt.”  Met “hierover” bedoel ik zijn kritiek op  de jacht op de Maccabi-supporters. Verderop nuanceer ik dat : “Wilders beschuldigt meteen de Marokkanen”.

Maar, zoals ik al schreef, dat geloof ik t niet zomaar. Het kunnen net zo goed Nederlandse jongeren op scooters zijn.  Voor alle duidelijkheid: ik moet niets hebben van Wilders’ populisme en haat tegen de Islam. Ik vind al lang dat de Israëlische premier Nethanyahu veel te ver is gegaan in zijn strijd in Gaza die alleen maar kan leiden tot nieuwe ontwrichtingen in de verdere toekomst. Er moet daar vrede komen.  

Joods

Tenslotte ga ik slordig om met de begrippen kwart- en half joods. Joods gaat niet alleen om specifieke afkomst, maar ook om cultuur, religie, gemeenschap. Volgens de joodse wet is iemand joods als hij of zij een joodse moeder heeft waardoor half of kwart niet relevant is. Je bent het wel of niet. Het reduceren ervan, wat ik deed, is niet relevant. Mijn dochter werd door toetreding jodin, trouwens, vier jaar voor haar huwelijk met haar joodse man, zoals zij mij corrigeert.

Op mijn bericht aan vrienden ontving ik veel bijval. Zij zijn zonder uitzondering ook geschokt door de als verschrikkelijk ervaren gebeurtenissen in Amsterdam. Bovendien hebben tachtigers en vooral nog ouderen  een persoonlijke  herinnering aan WOII en de enorme impact die deze oorlog met de jodenvervolgingen heeft gehad op hun hele  leven. Er zijn niet zoveel tachtig plussers meer in Nederland, niet meer dan ruim 870.000, bijna 5% van de gehele bevolking. En juist voor dat deel van hen, die hoopten “dit nooit weer”, dat de toenmalige vervolging zich niet zou herhalen, was de aanslag op de Israëlische supporters een grote schok. 

Reageren

Wilt u reageren? Log dan eerst in of maak een account aan.

Login vergeten? Reset wachtwoord.

Breekijzer voor een sociale wereld. Door Adriaan Meij.